تعیین هدف جدید تجاری بین روسیه و هند
- نویسنده: سردبیر میز اقتصاد
- تاریخ و زمان ارسال: ساعت

در 9 ژوئیه 2024، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و نارندرا مودی، نخستوزیر هند اعلام کردند که هدف جدیدی برای افزایش تجارت دوجانبه به مبلغ 100 میلیارد دلار تا سال 2030 تعیین کردهاند. این تصمیم توسط ماکسیم اورشکین، مشاور ارشد اقتصادی پوتین، در یک دیدار مهم در مسکو فاش شد. این دیدار گامی مهم در تعمیق شراکت استراتژیک بین دو کشور بود و به موضوعات مختلف اقتصادی و ژئوپلیتیکی، از جمله حل و فصل صلحآمیز بحران اوکراین، پرداخته شد.
پویاییهای فعلی تجارت
تجارت دوجانبه بین روسیه و هند در سالهای اخیر رشد قابلتوجهی داشته است. تنها در چهار ماه اول سال 2024، حجم تجارت به رکورد 23.1 میلیارد دلار رسید که نسبت به دوره مشابه در سال 2023، 10 درصد افزایش یافته است. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش واردات انرژی، کود و زغال سنگ از روسیه توسط هند است. علاوه بر این، توافقات مهم در بخش هستهای، مانند پیشرفت پروژه کودانکولام و توافق جدیدی در مورد تامین سوخت هستهای، عمق این همکاری را نشان میدهد.
همکاری استراتژیک
برنامه همکاری استراتژیک تا سال 2030 شامل تقویت سیستمهای پرداخت متقابل برای تسهیل تجارت و سرمایهگذاری است. این ابتکار بیانگر تغییر گستردهتری است که روسیه به سمت اقتصادهای آسیایی به دنبال تحریمهای غربی روی آورده است. دو کشور همچنین به دنبال همافزایی در بخشهایی مانند کشتیسازی، تجارت الماس و صنایع هوایی هستند.
فرصتهای پیش روی ایران
با توجه به گسترش کریدور تجاری روسیه و هند، ایران میتواند بهویژه در زمینه صادرات و حمل و نقل به طور قابلتوجهی بهرهمند شود. در اینجا به برخی از زمینههای کلیدی که ایران میتواند از آنها بهرهبرداری کند، اشاره میشود:
فرصتهای صادراتی
1. صادرات انرژی : ایران میتواند از منابع عظیم نفت و گاز خود برای تامین انرژی به هر دو کشور روسیه و هند بهرهبرداری کند، بهویژه در شرایطی که دینامیک جهانی به دلیل تنشهای ژئوپلیتیکی تغییر میکند. ایجاد توافقات بلندمدت انرژی با این کشورها میتواند منبع درآمد پایداری فراهم کند.
2. محصولات کشاورزی : بخش کشاورزی ایران میتواند نیازهای رو به رشد هند را به محصولاتی مانند میوهها، خشکبار و ادویهها برآورده کند. با تقویت توافقات تجاری کشاورزی، ایران میتواند جای پای خود را در بازار هند تثبیت کند.
3. کالاهای صنعتی : با صنعتی شدن مداوم در هر دو کشور روسیه و هند، ایران میتواند ماشینآلات صنعتی، قطعات و مواد ساختمانی صادر کند و خلاءهای ناشی از تحریمهای غرب علیه روسیه را پر کند.
حمل و نقل و لجستیک
1. کریدور حمل و نقل بینالمللی شمال-جنوب : این مسیر حمل و نقل چندوجهی که از ایران عبور میکند، میتواند زمان حمل و نقل بین روسیه و هند را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد. ایران میتواند خود را بهعنوان یک هاب ترانزیتی مهم معرفی کند و اهمیت ژئوپلیتیکی و اقتصادی خود را افزایش دهد.
2. بندر چابهار : توسعه بندر چابهار میتواند تجارت دریایی بین روسیه، هند و سایر کشورهای آسیایی را تسهیل کند. این بندر میتواند بهعنوان نقطه محوری برای حمل کالاها عمل کند و وابستگی به مسیرهای طولانیتر و پرهزینهتر مانند کانال سوئز را کاهش دهد.
3. اتصال راهآهن : ارتقاء شبکه راهآهن ایران برای اتصال به سیستمهای راهآهن روسیه و هند میتواند کارایی حمل و نقل بار را بهبود بخشد. این اتصال میتواند سرمایهگذاریها را جذب کرده و بخش لجستیک ایران را تقویت کند.
چالشها و ملاحظات
با وجود این فرصتها، چالشهای متعددی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود:
1. تحریمها : ایران باید با دقت تحریمهای بینالمللی را مدیریت کند و اطمینان حاصل کند که توافقات تجاریاش این محدودیتها را نقض نمیکند، که میتواند منجر به انزوای بیشتر اقتصادی شود.
2. توسعه زیرساختها : برای ارتقاء زیرساختهای حمل و نقل ایران برای مدیریت حجم بالای تجارت، سرمایهگذاریهای قابلتوجهی نیاز است. همکاری با روسیه و هند میتواند به تامین مالی این پروژهها کمک کند.
3. ثبات سیاسی : اطمینان از یک محیط سیاسی پایدار برای جذب و حفظ شراکتهای تجاری بینالمللی ضروری است.
نتیجهگیری
هدف جدید تجاری بین روسیه و هند نشاندهنده توسعه قابلتوجهی در روابط دوجانبه آنها است که تأثیرات گستردهای بر دینامیک تجاری منطقه دارد. برای ایران، این امر فرصتهای چشمگیری برای افزایش صادرات و زیرساختهای حمل و نقل فراهم میکند و ایران را بهعنوان یک بازیکن کلیدی در چشمانداز تجاری در حال تحول اوراسیا معرفی میکند. با بهرهبرداری استراتژیک از این فرصتها، ایران میتواند رشد اقتصادی خود را افزایش دهد و نفوذ ژئوپلیتیکی خود را تقویت کند.