قدرت انصار الله یمن در بستن تنگه باب المندب

تنش‌های اخیر در دریای سرخ، که از اواخر سال 2023 آغاز شد، نگرانی‌های جدی در مورد امنیت تجارت دریایی در این منطقه استراتژیک ایجاد کرده است. دریای سرخ یک مسیر حیاتی برای تجارت جهانی است و حدود 10 درصد از تجارت جهانی از طریق این منطقه انجام می‌شود. این منطقه همچنین منبع مهمی برای نفت و گاز است و حدود 20 درصد از نفت و گاز جهان از طریق این منطقه صادر می‌شود.

حملات جنبش انصارالله به کشتی‌های مرتبط با رژیم صهیونیستی، یک تهدید جدی برای امنیت کشتیرانی کشورهای غربی در این منطقه محسوب می‌شود. این حملات می‌تواند منجر به افزایش خطرات حمل و نقل دریایی در دریای سرخ شود و هزینه‌های حمل و نقل را افزایش دهد.

از این رو شرکت‌های کشتیرانی برای کاهش ریسک، ممکن است از مسیرهای طولانی‌تر و پرهزینه‌تری استفاده کنند. این امر می‌تواند قیمت تمام شده کالاها را برای مصرف‌کنندگان افزایش دهد، به خصوص برای کالاهایی که از این مسیر به اروپا می­رسد که عموما از چین هستند، در اصل چین دومین شریک تجاری اتحادیه اروپا است و تقریبا 15.5 درصد از واردات اتحادیه اروپا از چین است.

در سال ۲۰۲۲، تجارت اتحادیه اروپا و چین به ارزش ۸۵۶.۳ میلیارد یورو بود. این تجارت به سرعت در حال رشد است و در دو سال گذشته بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است. رشد صادرات چین به اتحادیه اروپا عمدتاً ناشی از افزایش تقاضا برای کالاهای چینی در اروپا است.

بسته شدن دریای سرخ و تجارت جهانی

با توجه به این حقایق، بدون تردید تنش‌های دریای سرخ می‌تواند تأثیر منفی قابل توجهی بر تجارت دوجانبه چین و اتحادیه اروپا داشته باشد. چرا که در حال حاضر، مسیر اصلی حمل و نقل کالا بین چین و اتحادیه اروپا از طریق دریای سرخ و کانال سوئز است. این مسیر حدود 10,000 کیلومتر طول دارد و حدود 10 روز طول می‌کشد. تنش‌های دریای سرخ می‌تواند باعث شود که شرکت‌های کشتیرانی از این مسیر خودداری کنند و از مسیرهای طولانی‌تر و پرهزینه‌تری مانند دور زدن آفریقا استفاده کنند. این امر می‌تواند هزینه‌های حمل و نقل را تا 50 درصد افزایش دهد و زمان تحویل کالاها را تا 30 روز افزایش دهد.

علاوه بر این، تنش‌های دریای سرخ می‌تواند باعث قطع کامل تجارت شود. اگر حمل و نقل در دریای سرخ به طور کامل متوقف شود، تجارت بین چین و اتحادیه اروپا به شدت مختل خواهد شد. این امر می‌تواند منجر به کمبود کالاها و افزایش قیمت‌ها در اروپا شود. بنابراین حفظ ارتباط تجاری چین و اروپا ضروری به نظر می­رسد. در نتیجه با توجه به تنش‌های دو سال اخیر در اوکراین و دریای سرخ، شرکت‌های تجاری به دنبال مسیرهای جایگزینی برای حمل و نقل کالاهای خود باشند.

کریدور میانی جایگزین مسیری دریای سرخ برای تجارت چین و اتحادیه اروپا

کریدور میانی ابتکار کمربند و جاده (BRI) یکی از این مسیرهای جایگزین است. این مسیر از طریق کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز به ترکیه و سپس اروپا منتهی می‌شود. کریدور میانی از نظر زمان حمل و نقل بین چین و اروپا مزیت بزرگی نسبت به مسیر دریایی دارد. همچنین، این مسیر دسترسی به بازارهای رو به رشد آسیای مرکزی و منطقه قفقاز را نیز فراهم می‌کند.

کریدور میانی از نظر زمان حمل و نقل بین چین و اروپا با ۱۳ تا ۲۱ روز، در مقایسه با مسیر دریایی با ۳۵ تا ۴۵ روز یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود. از دیدگاه اروپایی، دسترسی به بازارهای رو به رشد آسیای مرکزی و منطقه قفقاز و همچنین دسترسی سریع‌تر به خاورمیانه، شمال آفریقا و منطقه مدیترانه اروپا از طریق بنادر گرجستان و ترکیه فراهم می‌شود.

با توجه به تنش‌های اخیر، حجم حمل و نقل در کریدور میانی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در هشت ماهه اول سال ۲۰۲۲، حجم حمل و نقل نسبت به مدت مشابه سال قبل سه برابر شد و به ۹۷۰۴۰۰ تن رسید. براساس برآوردها حجم حمل و نقل می‌تواند بین ۱۵ تا ۱۸ میلیون تن در سال ۲۰۳۰ افزایش یابد.

ادامه روند رشد ترانزیت در کریدور میانی قابل پیش بینی است. با این حال، این امر به گسترش ظرفیت‌های حمل و نقل در این مسیر بستگی دارد.