بورس و تغییر نرخ خوراک پتروشیمی ها

بازار بورس در ماه های اخیر در حاشیه‌ ماجرای تغییر قیمت گاز خوراک پتروشیمی دقرار داشته است. بورس اوراق بهادر که از ابتدای 1402 با تمهیدات دولت در نحوه تزریق منابع به صندوق حمایت از بازار سرمایه و نحوه جدید بازارگردانی جان جدیدی گرفته بود. به ناگهان در نیمه اردیبهشت دچار تزلزل شده و روز 17 اردیبهشت با سقوط 125 هزار واحدی شاخص تبدیل به سیاه ترین روز تاریخ بورس گردید. مسئله ریزش ناگهانی بورس در هاله ای از ابهام قرار داشت تا اینکه در تیر ماه سال جاری نامه ای مبنی بر تغییر نرخ خوراک گاز پتروشیمی ها در سال 1402 از 5 هزار تومان به 7 هزارتومان منتشر شد.

در این نامه امده بود: « هیات وزیران در جلسه ۱۷ اردیبهشت ماه به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت نیرو، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بانک مرکزی، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یک‌صد و چهل و سی و هشتمین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای جزء یک بند (الف) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور تصویب کرد تا نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها در سار ۱۴۰۲ از پنج هزار تومان به هفت هزار تومان افزایش پیدا کند. »

بورس رانت اطلاعاتی دارد؟

تاریخ موجود در نامه، و همزمانی آن با تاریخ ریزش بورس باعث هجمه های بسیاری شد. بر این اساس بسیاری از رسانه های تقارن این دو تاریخ را نشانه ای واضح از وجود رانت اطلاعاتی برای افراد خاص اعلام کردند. پس از ایجاد هجمه های رسانه ای، نهاد های ناظر نسبت به شناسایی کد های بورسی متخلف اطلاع دادند. بر این مبنا طی اخباری که این روز ها منتشر شده است تعداد 40 کد بورسی مظنون به استفاده از رانت اطلاعاتی در پرونده خوراک پتروشیمی ها به دادستانی معرفی شده اند. هر چند پیگیری نهاد های قضایی و نظارتی در پرونده اخیر مورد تقدیر است. امّا این نکته نباید فراموش شود که اساس مشارکت صحیح در بازار سرمایه بر مبنای جلب اعتماد سهامدار و شفافیت اطلاعات خواهد بود. تکرار مواردی مانند پرونده رانت اطلاعاتی از نرخ خوراک پتروشیمی قطعا ضربات سهمگینی را به اعتماد عمومی سهامداران وارد می کند.