کره جنوبی؛ چطور کره شد؟!

یکی از نمونه های موفق اجرای سیاست درون زایی اقتصادی، مربوط به دوران رشد چشمگیر اقتصادی کره جنوبی طی سال های 1960 تا 1990 میلادی است. در کره جنوبی این دوره را »معجزه رودخانه هان« نامگذاری کرده اند. قدرت گرفتن جهانی شرکت هایی مانند سامسونگ و ال جی از نتایج تغییر ریل سیاست اقتصادی دولت در این دوران می باشد. تا قبل از این دوران اقتصاد کره جنوبی صرفا مصرف کننده کالاهای آمریکایی بود؛ امّا چرخش به سمت استفاده از ظرفیت های موجود در کشور و حمایت از تولید داخلی اقتصاد کره جنوبی را به طور کلّی متحول ساخت به نحوی که تولید ناخالص داخلی در کره جنوبی طی دو دهه رشد چند ده برابری را تجربه کرد. از طرفی برنامه ریزی مناسب، در نظر گرفتن اهداف کلان و ورود و خروج به موقع دولت به اقتصاد در این دوران باعث شد که کره جنوبی تبدیل به یکی از بزرگترین اقتصاد های جهان شود. هر چند این دوران رشد اقتصادی، با ورود دولت به اقتصاد شکل گرفت امّا با یک برنامه ریزی مناسب و طی چند دهه اقتصاد کره را از ییک اقتصاد تصدی گرایانه به وسیله دولت تبدیل به یک اقتصاد با مشارکت فعالان خصوصی کرد. در دهه 1960 و با اجرای دو برنامه 5 ساله توسعه اقتصادی و با فعال شدن شرکت های دولتی ، دولت اقدام به جایگزینی واردات با تولید داخلی و به موازات آن رشد صادرات به خارج از کشور نمود. یکی از اقدامات دولت در این دوران شناسایی صنایع با پتانسیل بالا برای درآمد ارزی و سرمایه گذاری بر روی آنها بود. دوران نقش آفرینی دولت منجر به رشد تولید داخلی و افزایش یافتن میزان در آمد ارزی کشور از صادرات شد. پس از آن و طی سال های 1973 تا 1979 با توجه به خروج نیرو های آمریکایی از این کشور و نگرانی های کره جنوبی از مسائل امنیتی برنامه های توسعه سوم و چهارم در کره جنوبی با محوریت سرمایه گذاری در رشد صنایع سنگین مانند فولاد، فلزات غیر آهنی، ماشین آلات )خودرو، کشتی، الکترونیک، صنایع شیمیایی و… ( در دستور کار دولت قرار گرفت.
از سال 1980 و با قرار گرفتن میزان رشد اقتصادی و تولید ناخالص ملی در جایگاه بسیار مناسبی دولت تصمیم به کم کردن میزان تصدی گری دولت و حمایت از شکل گیری رقابت میان شرکت های خصوصی گرفت. در این دوران دولت با هدایت گری به وسیله حمایت، انگیزه سازی و استفاده از مشوق هایی مانند برخی معافیت های مالیاتی، فعالین بخش خصوصی را به سرمایه گذاری در تولید فناوری های جدید ترغیب کرد. در این دوران شرکت هایی نظیر الجی .و سامسونگ با سرمایه گذاری و تولید فناوری های جدید حوزه صوت و تصویر به شرکت های بزرگی در جهان تبدیل شدند. کره جنوبی که تا پیش از دوران درون زایی اقتصادی مستعمره ژاپن و نیازمند حمایت کشور های دیگر بود با یک برنامه ریزی هدفمند تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی جهان گر دید. قدرت گرفتن اقتصاد کره و مقاوم سازی آن در برابر تکانه های اقتصادی منجر شده است علی رغم بحران های جهانی اقتصادی همواره به عنوان یک کشور موثر و قدرتمند در سطح جهان مطرح باشد.