یک پناهگاه امن
- نویسنده: مجید قره محمدلو
- تاریخ و زمان ارسال: ساعت
چرا در زمان‌های پرتنش اقتصادی، قیمت طلا افزایش می‌یابد؟
طلا از دیرباز به عنوان یک دارایی امن و پناهگاهی در برابر تورم، نوسانات ارزی و بی‌ثباتی‌های اقتصادی شناخته شده است. برخلاف بسیاری از دارایی‌های دیگر، طلا ارزش خود را در طول تاریخ حفظ کرده است. باید گفت که ارزش طلا ذاتی به هیچ اقتصاد ملی خاصی وابسته نیست و تحت تأثیر رویدادهای سیاسی و اقتصادی یک کشور خاص قرار نمی‌گیرد. بنابراین در زمان تورم بالا، ارزش پول کاهش می‌یابد، اما ارزش طلا معمولاً افزایش می‌یابد. در دوران بحران‌های اقتصادی و سیاسی، سرمایه‌گذاران تمایل دارند دارایی‌های خود را به دارایی‌های ملموس و با ثبات مانند طلا منتقل کنند. سرمایه‌گذاران با اضافه کردن طلا به سبد سرمایه‌گذاری خود، ریسک پرتفوی خود را کاهش می‌دهند.
در زمان تورم بالا و یا رویدادهای سیاسی نامطلوب، مانند جنگ‌ها و تحریم‌ها قدرت خرید پول کاهش می‌یابد و سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌هایی هستند که ارزش خود را حفظ کنند. از طرفی دیگر کاهش ارزش ارزهای ملی نسبت به طلا، تقاضا برای خرید طلا را افزایش می‌دهد. این افزایش تقاضا به طور طبیعی باعث افزایش قیمت طلا در بازار می‌شود. در نتیجه طلا به عنوان یک دارایی امن و پناهگاهی در برابر بحران‌ها، در زمان‌های پرتنش اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. افزایش تقاضا برای طلا، نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده اقتصاد جهانی است.
در کنار افزایش طبیعی تقاضا برای بازارهای باثبات مثل طلا در فضای پرتنش و به تبع آن افزایش قیمت آن، افزایش تقاضا برای خرید دلار در ایران پدیده ای است که در سال های اخیر به طور مکرر رخ داده و اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است. این پدیده دلایل متعددی دارد و پیامدهای گسترده ای برای جامعه و اقتصاد ایران در پی دارد.
نوسانات شدید نرخ ارز در ایران به خصوص پس از تحریمهای گسترده یکجانبه ایالات متحده امریکا پس از سال 2018، باعث شده است که بسیاری از مردم به دلار به عنوان یک دارایی امن نگاه کنند و برای حفظ ارزش دارایی های خود اقدام به خرید دلار کنند. تحریم های اقتصادی علیه ایران باعث محدودیت در دسترسی به ارز خارجی شده و در نتیجه تقاضا برای دلار افزایش یافته است. از طرفی با توجه به افزایش نرخ تورم در ایران که باعث کاهش ارزش پول ملی شده، همچنین عدم اطمینان نسبت به آینده اقتصاد ایران و نگرانی از افزایش بیشتر نرخ تورم و کاهش ارزش پول ملی؛ مردم برای حفظ قدرت خرید خود به سمت خرید ارز های خارجی مانند دلار سوق پیدا می کنند.
افزایش تقاضا برای دلار باعث افزایش نرخ ارز شده و در نتیجه قیمت کالاها و خدمات نیز افزایش یافته و نرخ تورم را تشدید می کند. افزایش قیمت ارز همچنین باعث افزایش هزینه های تولید و کاهش رقابت پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی شده و در نتیجه بر تولید و صادرات کشور تاثیر منفی می گذارد. همین امر موجب کاهش ارزش پول ملی شده و قدرت خرید مردم را کاهش می دهد. از طرفی دیگر افزایش تقاضا برای دلار باعث خروج سرمایه از کشور شده و در نتیجه منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری و توسعه کشور کاهش می یابد. تمام این موارد در کنار کاهش ارزش پول ملی باعث افزایش شکاف طبقاتی در جامعه شده و فقرا را بیشتر تحت فشار قرار می دهد.
آیا در کشورهای دیگر به راحتی امکان خرید ارز مثل یورو و دلار وجود دارد؟
خرید و فروش دلار در مالزی:
دولت مالزی برای حفظ ثبات اقتصادی و جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز، قوانینی را وضع کرده است که بر خرید و فروش ارزهای خارجی از جمله دلار محدودیتهایی اعمال می‌کند. محدودیتهای اعمال شده در این حوزه، به دولت مالزی کمک می‌کند تا از استفاده سوء از سیستم مالی برای فعالیت‌های غیرقانونی جلوگیری کند.
معمولاً افراد برای خرید ارز خارجی، از جمله دلار، محدودیتهایی در میزان خرید دارند. این محدودیتها ممکن است بر اساس شرایط فردی و مقررات بانک مرکزی مالزی متفاوت باشد. برای خرید ارز خارجی، معمولاً نیاز به ارائه مدارک شناسایی معتبر و توضیحی در مورد دلیل خرید ارز است. برخی از معاملات ارزی، مانند خرید و فروش ارز در بازار سیاه، به طور کامل ممنوع است.
قوانین و مقررات خرید ارز در چین، ژاپن و کره جنوبی
قوانین و مقررات مربوط به خرید و فروش ارز در هر کشوری متفاوت است و ممکن است به دلایلی مانند ثبات اقتصادی، کنترل سرمایه، مبارزه با پولشویی و سایر عوامل اقتصادی و سیاسی تغییر کند. به طور کلی می‌توان گفت که قوانین خرید ارز در چین، ژاپن و کره جنوبی در سال‌های اخیر تغییراتی داشته‌اند و به سمت سخت‌گیری بیشتر پیش رفته‌اند.
چین
چین یکی از کشورهایی است که کنترل شدیدی بر جریان سرمایه دارد و محدودیتهای قابل توجهی برای خرید و فروش ارز خارجی وضع کرده است. هر فرد چینی سهمیه مشخصی برای خرید ارز خارجی در سال دارد. انتقال مقادیر زیادی ارز به خارج از کشور بدون مجوز ممنوع است. حسابهای بانکی به دقت تحت نظارت هستند و هرگونه فعالیت مشکوک ممکن است منجر به مسدود شدن حساب شود.
ژاپن
ژاپن نسبت به چین، قوانین آزادتری در مورد خرید و فروش ارز دارد. اما در ژاپن هم معاملات ارزی باید ثبت شود و ممکن است نیاز به ارائه مدارک باشد. برای انتقال مقادیر بالای ارز، نیاز به مجوز است.
کره جنوبی
کره جنوبی قوانینی بین چین و ژاپن دارد. برای انجام معاملات ارزی، معمولاً نیاز به ثبت نام در سامانه‌های مالی است. محدودیتهایی برای میزان ارزی که می‌توان به خارج از کشور برد، وجود دارد.
به طور کلی معاملات ارزی در کشورهای مختلف با محدودیتهایی مواجه است، این محدودیتها در قالب نظارت بر حسابهای بانکی، ارائه مدارک برای لزوم معاملات ارزی، سهمیه بندی برای ارائه ارز مسافرتی در سال و نهایتا جلوگیری از ایجاد بازار سیاه ارزی هستند. اما متاسفانه در کشور ما محدودیتهای ارزی که شامل تعهدات ارزی برای صادرکنندگان است خود تبدیل به مانعی برای توسعه صادرات و تشویق صادرکننده است از طرفی دیگر عدم نظارت و طرح های بازدارنده باعث شده است که مردم بدون نیاز واقعی به ارز برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی خود در فضای تورمی اقدام به خرید و انباشت ارز کنند.
